Noodprocedure 2021

Sinds de start van de zomervakantie ontvangen we signalen over contactracing die:

• moeilijk/niet bereikbaar zijn buiten de kantooruren, ook op het permanentienummer
• te laat handelen waardoor risicogevallen ondertussen al deelnemen aan ander activiteiten, op reis vertrokken zijn... 
• een eigen, strengere noodprocedure hanteert dan diegene die het jeugdwerk gebruikt met alle frustraties bij lokale speelpleinverantwoordelijken, animatoren en ouders tot gevolg. 

Al wekelijks hebben we vanuit de Vlaamse Dienst Speelpleinwerk deze signalen doorgegeven aan contacttracing, Kabinet Dalle en de Ambrassade in de hoop op een betere aanpak en meer duidelijkheid.
Ondertussen is het augustus en stellen we samen met jou vast dat er nog niets veranderd is. Vandaag heeft de VDS nogmaals om verduidelijking gevraagd over de noodprocedure en kregen we de volgende boodschap:

"Agentschap Zorg & Gezondheid beloofde een maand geleden om de info op hun site en de info naar de tracers aan te passen aan de noodprocedure van het jeugdwerk. Dat dat nog steeds niet zo is en is echt nalatigheid vanuit hen. Er is gevraagd via het kabinet Dalle om het agentschap nogmaals te wijzen op dit acute probleem... Wij kregen ondertussen via contacttracing door dat we nog altijd onze procedure mogen toepassen. Zij zullen het misschien anders gaan voorstellen, maar als organisatie mag je voet bij stuk houden."

De Vlaamse Dienst Speelpleinwerk heeft nu de vraag gesteld dat hierover officieel kan gecommuniceerd worden met de jeugdsector. In afwachting daarvan en op basis van de berichtgeving die we vandaag ontvingen, vragen we speelpleinwerkingen om de noodprocedure jeugdwerk dus toe te passen en niet mee te gaan in de strengere eisen van contacttracers. Bij een besmetting stel je een lijst samen met alle hoogrisico-contacten, énkel de gegevens van deze mensen geef je door aan contacttracing. De overige contacten mag je beschouwen als laagrisico. Zij moeten niet in quarantaine, geen test en mogen doorspelen. 

De VDS wil een betrouwbare partner zijn voor de lokale speelpleinwerkingen. Wij merken dat onze geloofwaardigheid bij een aantal werkingen in vraag wordt gesteld door iets waar we zelf geen vat op hebben. We proberen jullie zo goed mogelijk te informeren met de informatie die we aangereikt krijgen en ondertussen blijven we jullie bezorgdheden en frustraties bovenlokaal aankaarten. Gisteren, vandaag en morgen.    

1. Brief rond GDPR
   Als er vragen zouden komen in verband met de gegevens die jullie vragen en bijhouden, kan je deze GDPR-verklaring meegeven omdat we weten dat dit GDPR gewijs niet altijd evident is. We hebben dit samen met Switch uitgezocht en kunnen bevestigen dat er een voldoende grond is om alle gegevens (ook rijksregisternummer) op te vragen (wel enkel en alleen in functie van invullen van gegevens voor tracing nadien, dus niet langer houden dan nodig). Om jullie ook daarbij te helpen vind je hieronder een brief die je ouders vooraf kan bezorgen en die verduidelijkt welke gegevens nodig zijn, waarom, hoelang, naar wie... 
   
   
2. Brief voor ouders die niet akkoord gaan
   Jullie kunnen zeker ook soms in moeilijke situaties terecht komen met ouders die niet akkoord gaan met jullie beslissing over of hun kind kan deelnemen aan de activiteit. Ook daarvoor voorzien we hieronder een modelbrief ter inspiratie. Pas deze uiteraard goed aan aan jullie eigenheid en situatie.
   
   
3. Brief voor ouders mogelijke indexpatiënt
   Deze brief geeft alle informatie aan de ouders van een deelnemer of mede-begeleiding die naar huis gaat om getest te worden
   
   
4. Brief voor andere ouders voor heel de bubbel en eventuele andere bubbels bij vermoedde besmetting
   Deze brief geeft alle informatie voor de ouders van alle deelnemers en begeleiding van de hele bubbel waarin de vermoedde besmetting werd vastgesteld. Je stuurt deze brief, of een aangepaste versie, best ook naar de ouders van eventuele andere bubbels, zodat ze rechtstreeks info van jullie krijgen dat hun kind normaal gezien geen impact zal ondervinden van eventuele besmettingen.
   
   
5. Brief voor andere ouders voor heel de bubbel bij gekend testresultaat
   Deze brief geeft alle informatie voor de ouders van alle deelnemers en begeleiding van de hele bubbel wanneer het testresultaat gekend is, om de volgende stappen toe te lichten.
   
   
6. Brief voor andere ouders deelnemers in dezelfde slaapruimte of aan dezelfde tafel.
   Deze brief geeft alle informatie voor de ouders van alle deelnemers en begeleiding die in dezelfde slaapruimte sliepen (in geval van activiteit met overnachting) of aan dezelfde tafel aten (in geval van activiteit zonder overnachting).
   
   
7. Brief voor ouders in geval van testing ter plaatse
   Deze brief geeft alle informatie voor de ouders van alle deelnemers en begeleiding die een testing ter plaatse zullen ondergaan.
   
   
8. Brief voor ouders na afloop van de testing ter plaatse
   Deze brief geeft alle informatie voor de ouders van alle deelnemers en begeleiding na een testing ter plaatse.
   
   
9. Brief voor lokaal bestuur stad/gemeente/provincie van oorsprong deelnemer of stad/gemeente/provincie waar activiteit plaatsvindt
   Deze brief geeft alle informatie over de procedures en veiligheidsmaatregelen voor de lokale besturen.
   
   
10. Brief voor aanvraag medisch aanspreekpunt
    Deze brief kan je gebruiken om een huisarts te contacteren om jullie medisch aanspreekpunt te zijn.
    
    
11. Brief nazorg
    Deze brief kan je gebruiken om iedereen op de hoogte te brengen na een activiteit zonder besmettingen waar iedereen op moet blijven letten en wat te doen als er toch nog een besmetting bevestigd zou worden.

Deze personen worden ingeven in het systeem van tracing.

• Je zal in quarantaine moeten gaan. Dit start vanaf het laatste risicocontact.
• Er wordt een test aangeraden op dag 1 (indien dit binnen de 72u is na het laatste risicocontact) en op dag 7. Indien dag 1 al verstreken is, kan het geen kwaad om voor dag 7 al een eerste PCR-test af te leggen om eventueel sneller in  te grijpen. Iemand die op dag 5 positief test, zal ook positief testen op dag 7. Voor de test op dag 7 zal je een code van tracing ontvangen via SMS. Deze kan je gebruiken om via mijngezondheid.be een afspraak te maken in een testcentrum.
  o Kortom de test bij de huisarts is aangeraden, niet verplicht.
  o De test op dag 7 is héél belangrijk. 
  
  
• Indien de tweede test negatief is, mag je bij het krijgen van je resultaat meteen uit quarantaine. 
• Indien deze positief is, ben je besmet en moet je minimaal 10 dagen in isolatie. Dit start vanaf de dag dat je symptomen ontwikkelde of je test werd afgenomen (afhankelijk van wat eerst valt). 
• Je zal per mail ook een quarantaine-attest ontvangen van tracing. Indien je geen mail krijgt, kijk je best even in de e-box. 
• Heel belangrijk is dat je in de gaten houdt of je symptomen ontwikkelt. Indien je symptomen ontwikkelt, mag je meteen een afspraak maken met de arts om je te laten testen. 
• Er is ook tot 14 dagen na het laatste hoog-risicocontact een verhoogde waakzaamheid. Hierbij mag je wel gaan werken of stage doen, maar daarbuiten moet je je contacten minimaal houden. 

Vaccinatie biedt een betere bescherming op ernstige symptomen, maar biedt geen totale bescherming. Je kan nog steeds besmet worden en de besmetting ook doorgeven. De normale procedure geldt: in quarantaine en test. 

Volledig gevaccineerde hoog-risicocontacten moeten zich laten testen zo snel mogelijk na vaststelling van het hoog-risicocontact. Tot ontvangst van het resultaat blijven ze in quarantaine. Bij negatief resultaat kan de quarantaine over het algemeen gestopt worden, er is dan geen tweede test meer nodig.

• In geval van weigering van een test moet wel een volledige quarantaine van tien dagen gerespecteerd worden.
• In geval van een cluster (= meerdere besmettingen binnen 1 bubbel), geldt deze uitzondering niet en blijft de volledige quarantaine van 7 dagen en 2 testen behouden, ook voor volledig gevaccineerde personen. Een doorbraakinfectie is een infectie (bevestigd door PCR) bij een volledig gevaccineerde persoon.

Deze eerste negatieve test sluit echter niet volledig uit dat de persoon besmet werd: indien er zich in de dagen die daarop volgen mogelijke symptomen van COVID-19 ontwikkelen, moet een nieuwe PCR-test uitgevoerd worden. 

De eerste test gebeurt zo snel mogelijk na identificatie van het hoog-risicocontact, ook voor huishoudcontacten.

Laag-risicocontacten die volledig gevaccineerd zijn moeten geen extra maatregelen meer nemen.

Neen. Je contract als jobstudent loopt normaal gezien gewoon door, maar kan voor de duur van de quarantaine of isolatie tijdelijk worden geschorst omwille van overmacht. De geplande werkuren die niet kunnen doorgaan, worden niet betaald. Je betaalt geen sociale bijdrage, dus je kan ook niet rekenen op een uitkering. Dat brengt héél wat jongeren die rekenen op deze centen plots in een lastig parket (bv. om schoolrekeningen of huur te betalen...). Tracht als werkgever toch samen te bekijken of er iets mogelijk is (bv. andere opdrachten via telewerk, je de gemiste werkuren na afloop van de quarantaine eventueel inhalen of toch uitbetalen.)

Voorbeeld uit Brussel
De VGC in Brussel doet dat laatste (uitbetalen zonder meer) om er ook voor te zorgen dat jongeren die symptomen hebben, ook écht thuisblijven. Jongeren die echt centen nodig hebben, maar eventueel symptomen hebben zouden dat kunnen verzwijgen om op die manier toch geen loonsverlies te hebben met alle gevolgen van dien. Op die manier beschermen ze ook de werking.

Zoals je weet hoef je volgens de procedure binnen een bubbel nooit mondmaskers te dragen. We raden ook aan om mondmaskers dus niet te verplichten. Kinderen of jongeren die individueel beslissen om een mondmaskers te dragen, kunnen dat uiteraard wel. 

Wanneer iemand een PRC-test moet afleggen, kind of animator, omwille van symptomen, kan een mondmasker wel een tijdelijk hulpmiddel zijn uit voorzorg. Eens de testresultaten bekend zijn, laat je het mondmasker opnieuw al dan niet achterwege.  

Ook een zelftest onder animatoren kan eventueel een hulpmiddel zijn. Altijd op vrijwillige basis. Niet bij kinderen is onze mening. Sowieso is een zelftest niet altijd sluitend. 

Als je een HRC bent op het speelplein, maar in het bezit bent van een herstelcertificaat, dan MOET je nog steeds de volledige quarantaine uitzitten ZONDER test. De persoon kan zelf niet meer besmet worden, maar kan het virus nog wel overdragen. 

Als je in het stappenplan zit bij de fase van mobiele testing, zal deze georganiseerd worden vanuit het Agentschap Zorg & Gezonheid (die ook reeds betrokken is op de tracing). Je hoeft hier zelf dus niets voor te ondernemen (buiten eventuele communicatie), maar wel klaar te staan om als koepel/organisatie te ondersteunen bij de corona coördinator om die testing te plannen. De mobiele testing wordt in Vlaanderen uitgerold met testbussen (werken met ondiepe sneltest-wissers). 

Zoals je weet, kan deze stap ook steeds overslaan en beslissen om bij één of meerdere besmettingen zelf de volledige bubbel te sluiten. 

• Je kan een foto maken van elke groepje. (GDPR! > in principe toestemming nodig, maar indien je deze foto's na afloop verwijderd en enkel gebruikt in functie van de noodprocedure zien we op zich weinig problemen. 
• Je kan werken met vaste plaatsen.
• Je kan noteren wie bij wie aan tafel zat...
• ... 

Als je weet dat bepaalde kinderen/animatoren echt héél de dag met elkaar optrekken, gekust hebben, broers/zussen... maar toevallig niet bij elkaar zitten tijdens de middaglunch, geef je deze namen mee door als hoog-risicocontact wanneer 1 van beide besmet blijkt of aan tafel zat van iemand die besmet was. Gebruik je gezond verstand.

Er is sprake van 'tafelgenoten' om het makkelijk te houden, maar het gaat hier om wie met wie 's middags zijn/haar boterhammen heeft opgegeten. Of dat dit nu binnen of buiten, aan tafels of los op het grasveld in groepjes is... dat maakt niet uit. Je brengt in kaart wie met wie de lunch doorbracht. En buiten... dat weet je ondertussen, is altijd beter dan binnen om het virus minder kans te geven. Ook tafels is dus zéker geen must. Laat kinderen gerust hun boterhammetjes op het gras opeten. (graag zelfs > minder risico!).  

In de noodprocedure zijn het aantal kinderen 'aan een tafel' of posities van kinderen ten opzichte van elkaar (naast, voor... elkaar) niet gedefinieerd. Dus gebruik ook hier je gezond verstand. Zit je normaal gezien aan lange tafels, dan kan het handig zijn om deze uit elkaar te zetten 

Het klinkt absurd, dat is het ook (beseffen we), om enkel die kinderen als HRC te beschouwen die bij elkaar zitten bij het middageten en niet het 'contact' elders op de dag niet in rekening te brengen. Weet dat de overheid naar een 'ijkpunt' heeft gezocht (cfr. naar analogie in het onderwijs) en dat 'ijkpunt' is het middageten. Op de andere momenten hoef je dus niets te registreren, tenzij je dus weet hebt van 'eventueel andere nauwe contacten'. 

In dat geval zoek jij een andere manier om je hoog-risicocontacten te definiëren. Aangezien een eetmoment bij uitstek de plek is waar virussen het makkelijkst worden gedeeld, kies je voor de koek- en drankpauze als 'ijkpunt'. Het zou jammer zijn dat kinderen op jullie werking virologisch gezien minder risico lopen (> slechts halve dag en geen uitgebreide lunchpauze) en jullie als werking toch zouden moeten kiezen voor de procedure van vorig jaar. Met de registratie van de koek- en drankpauze is dat opgelost.

Ja, dat kan. Jij geeft in eerste instantie de hoog-risicocontacten door zoals de procedure voorschrijft. Anderzijds zal de contacttracer (bij)vragen stellen en misschien alsnog een ruimere lijst opvragen en afbakenen. 

Je kan perfect kiezen voor de nieuwe procedure. 
Je hanteert in het geval van gemengde groepen steeds de procedure van iedereen geboren in 2014 of vroeger. In deze procedure worden kleuters niet onmiddellijk beschouwd als HRC bij een besmette animator. Dat is misschien verwarrend want bij de 'kleuter'-procedure is dat wel zo. Er wordt namelijk vanuit gegaan dat animatoren meer intens contact hebben met kleuters (bv. samen toiletbezoek, knuffel bij pijn of heimwee, handjes vasthouden...). Toch hoef je niet alle kleuters meteen als HRC in te schatten. Gebruik je gezond verstand. Ben je niet zeker hoe groot het intens contact was tussen de besmette animator en de kleuters, dan kan je deze allemaal beschouwen als een HRC, maar weet dat je hiermee voor een grotere impact zorgt (= quarantaine en PCR-test).  

Voorbeeld:
Animator A staat bij een gemengde groep (30 kleuters en 18 lagereschoolkinderen) en test positief op COVID. Wie beschouw je als HRC?

• Je beschouwt de tafelgenoten van animator A als HRC.
  Animator A zat tijdens de middag telkens bij 6 dezelfde kinderen aan tafel. Deze zijn HRC.
• Daarnaast kan je ook een deel of alle kleuters als HRC beschouwen. Dit is afhankelijk van hoe intens het contact is geweest bij de kleuters door animator A. In dit voorbeeld heeft Animator A met een 3-tal kleuters veel gespeeld/geknuffeld/geholpen... > HRC.
• Je gaat na of animator A met nog andere kinderen/animatoren een meer intens contact heeft gehad. (bv. na de speelpleinuren nog veel opgetrokken met een andere animator, met andere animator gekust of veel samen gespeeld met intens contact. Dan beschouw we je ook deze mensen als HRC. Animator A is het liefje van animator B en trekt véél op met animator C, beide zijn ook HRC.
  
  In dit voorbeeld beschouw je dus 9 kinderen als HRC en 2 andere animatoren. De rest van de groep zijn LRC en kunnen doorspelen tenzij contacttracing dat anders inschat. 

Dat lijkt interessant: iedereen laag-risicocontact... hoera!
In de praktijk zal geen enkele contacttracer geloven dat er geen hoog-risicocontacten zijn op een speelplein. Iedereen hoog-risicocontact?... ai!

Net de afspraak om kinderen tijdens de middag te registreren zorgt ervoor dat we samen met de sector één duidelijk ijkpunt hebben waardoor we HRC kunnen definiëren. Afstand houden is natuurlijk altijd nuttig om het virus geen kans te geven, maar gezellig is het niet en nodig dus ook niet.

Op dit moment zijn gesprekken gaande, maar is nog niet duidelijk hoe het in de praktijk zal lopen. Het is alleszins duidelijk dat die sneltesten moeten worden afgenomen door medisch bevoegden. Je mag dit dus niet zelf doen als speelplein. We dringen aan op snelle duidelijkheid hierover bij de bevoegde instanties!

Het afnemen van sneltesten (type korte wisser) in deze procedure is iets anders dan de zelftests die iedereen kan kopen in de apotheek en gebruiken. Die kan je eventueel als hulpmiddel gebruiken, maar mag je dus zelf niet gebruiken als 'sneltests'. 

Onze mening over zelftests en pre-testing kan je lezen op www.speelplein.net/zomer bij 'vraag en antwoord'.  

Nee, er is geen verschil. Op geen enkele manier.
We benadrukken dat het niet nodig is om mondmaskers bij animatoren te verplichten op het speelplein deze zomer. In een bubbel is het dragen van mondmaskers door niemand nodig. Mochten er uiteraard kinderen/animatoren zijn die zich net comfortabeler voelen door het dragen van een masker, dan moet dit uiteraard kunnen! 

Hoe meer verschillende kinderen met elkaar 's middags eten, hoe groter de kans op meer HRC. Dat is een feit. Maar bekijk het zeker ook pragmatisch: zorg dat het speelplein- (lees: vakantie-)gevoel overeind blijft. Zoek dus afhankelijk van de eigen situatie een goede manier om beide te combineren. 

Je wil uiteraard vermijden dat de hele bubbel dicht moet. 
Echter bij kinderen jonger dan 6 op 'grote schaal' gaan sneltesten ter plaatse vinden wij als koepelorganisatie, net zoals enkele virologen en andere (para)medici, geen goed idee. De test moet ook na 2/4 dagen herhaald worden. Dit is toch écht ingrijpend voor deze kinderen. 

Let wel! Spelen jullie groepen gemengd (kleuter en oudere kinderen door elkaar). Dan kan het zijn dat een kleuter ook als HRC wordt beschouwd > quarantaine en PCR-test. 

Ja, toch wel. Als je animatoren 's middags samen eten en er blijkt 1 animator besmet. Dan zijn per definitie alle andere animatoren plots HRC > naar huis/quarantaine en kan je bubbel/speelpleinwerking sluiten. 

Vervelend. Je weet dat er geen resultaat kan komen en hebt dus geen zekerheid bij jouw vermoeden. Je kan ouders helaas niet verplichten. Het blijft belangrijk om als speelplein ouders te wijzen op het belang van een test en bezoek aan een dokter i.f.v. het doorbreken van een eventuele besmettingsketting. 

Wij raden  aan om een vermoeden pas te communiceren met andere ouders van zodra de huisarts het vermoeden bevestigd heeft. Op die manier ben je zeker dat een ouder met kind of animator ook naar de huisarts is geweest.